Pneumokoki to bakterie (Streptococcus pneumoniae), które powodują groźną inwazyjną chorobę pneumokokową przebiegającą najczęściej jako zapalenie płuc z bakteriemią, sepsa pneumokokowa lub pneumokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Inwazyjna choroba pneumokokowa jest obarczona wysoką śmiertelnością. Szczególnie zagraża dzieciom przed ukończeniem 5 roku życia oraz pacjentom po ukończeniu 55-65 roku życia.
Szczepienia zalecane są osobom z grup ryzyka wystąpienia inwazyjnej choroby pneumokokwej. Młodsze dzieci są szczepione zgodnie z kalendarzem szczepień, natomiast szczepienie zalecane jest w szczególności starszym pacjentom.
Aktualnie w Polsce zarejestrowane są następujące szczepionki:
- Synflorix – skoniugowana szczepionka przeciw 10 serotypom pneumokoków – dla dzieci do ukończenia 5 roku życia
- Prevenar 13 – skoniugowana szczepionka przeciw 13 serotypom pneumokoków – dla dzieci i dorosłych, refundowana w niektórych grupach
- Prevenar 20 (dawniej Apexxnar) – skoniugowana szczepionka przeciw 20 serotypom pneumokoków – dla dorosłych
- Pneumovax 23 – polisacharydowa szczepionka przeciw 23 serotypom pneumokoków – dla dzieci po ukończeniu 2 roku życia i dorosłych
U osób dorosłych szczepienie przeciw pneumokokom składa się z jednej dawki szczepionki. Aby uzyskać najlepszą ochronę zalecane jest zaszczepienie się szczepionką skoniugowaną, a następnie nie wcześniej niż po roku, szczepionką polisacharydową.
Szczepionka Prevenar 13 jest refundowana (bezpłatna) u pacjentów po 65 roku życia ze zwiększonym ryzykiem choroby pneumokokowej, to jest z:
- przewlekłą chorobą serca,
- przewlekłą chorobą wątroby,
- przewlekłą chorobą płuc,
- cukrzycą,
- implantem ślimakowym,
- wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego,
- wrodzoną lub nabytą asplenią,
- niedokrwistością sierpowatą i innymi hemoglobinopatiami,
- przewlekłą niewydolnością nerek,
- wrodzonym lub nabytym niedoborem odporności,
- uogólnioną chorobą nowotworową,
- zakażeniem wirusem HIV,
- chorobą Hodgkina,
- jatrogenną immunosupresją,
- białaczką,
- szpiczakiem mnogim,
- przeszczepem narządu litego.
